Ung thư do nghề nghiệp: Nguy cơ và giải pháp quản lý rủi ro

Mục lục
    Add a header to begin generating the table of contents

    Khoảng 5-8% tổng số ca ung thư trên toàn thế giới có nguyên nhân do tiếp xúc với chất gây ung thư tại nơi làm việc – theo Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp Mỹ.  

    Giảm thiểu nguy cơ ung thư do nghề nghiệp từ góc độ người lao động

    Mặc dù đã có nhiều cải thiện đáng khích lệ về an toàn lao động, một số ngành nghề hiện nay vẫn vẫn đối mặt với nguy cơ ung thư cao do tiếp xúc thường xuyên với các loại bụi, khí và hoá chất độc hại1. Kể cả những công việc trông có vẻ an toàn, quen thuộc cũng tiềm ẩn nguy cơ ung thư ít ai ngờ tới.  

    Trong số những bệnh ung thư liên quan đến nghề nghiệp, có hầu hết những bệnh ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam như: ung thư gan, phổi, vú, dạ dày, đai-trực tràng, máu, tuyến tiền liệt…  

    Khác với tuổi tác và di truyền là những yếu tố làm tăng khả năng mắc ung thư không thể thay đổi được, thói quen, điều kiện lao động hoàn toàn có thể thay đổi. Hình thành vài thói quen đơn giản như vận động thường xuyên, đeo khẩu trang, dùng kem chống nắng… cũng giúp giảm phần nào nguy cơ ung thư, cải thiện sức khoẻ đáng kể2. 

     

    Một số thói quen nghề nghiệp có thể làm tăng nguy cơ ung thư  – Ảnh: Gene Solutions 

     

    Trách nhiệm của người sử dụng lao động

    Các doanh nghiệp, người sử dụng lao động nên tích cực kiến tạo môi trường làm việc an toàn, thể hiện trách nhiệm bảo vệ sức khoẻ nhân viên, và biến nó thành hành động cụ thể. Ngoài việc tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật về bảo vệ người lao động trong môi trường độc hại, doanh nghiệp nên thường xuyên thực hiện những điều sau3. 

    • Nâng cao ý thức của nhân viên về nguy cơ ung thư 

    Bằng cách giáo dục nhân viên về nguy cơ, cách phòng ngừa và lợi ích của tầm soát, ung thư, người sử dụng lao động có thể trao cho nhân viên quyền chủ động chăm lo sức khỏe của họ.  

    • Tạo điều kiện cho nhân viên tầm soát bệnh nghề nghiệp qua khám sức khoẻ định kỳ 

    Khi khám sức khỏe định kỳ, ngoài những xét nghiệm thông thường, người lao động trong môi trường độc hại cần được tầm soát nguy cơ mắc các bệnh ung thư liên quan đến nghề nghiệp.  

    • Tạo môi trường làm việc trong lành, ít căng thẳng 

    Môi trường làm việc không khói thuốc, nhiều cây xanh sẽ góp phần cải thiện không khí, tạo cảnh quan trong lành, thân thiện hơn với người lao động 

    Công ty cũng nên sáng tạo nhiều biện pháp để giảm căng thẳng, lo lắng nơi làm việc cho nhân viên như: cải thiện quy trình làm việc, lắng nghe ý kiến người lao động, tổ chức nhiều hoạt động giải trí, tư vấn tâm lý cùng chuyên gia…  

     

    Giảm thiểu nguy cơ ung thư do nghề nghiệp là trách nhiệm của cả người lao động và người sử dụng lao độngẢnh: Shutterstock 

    • Thúc đẩy dinh dưỡng lành mạnh 

    Dinh dưỡng tốt là phòng tuyến đầu tiên chống lại bệnh tật. Nếu có điều kiện, doanh nghiệp nên cung cấp bữa ăn cân bằng dưỡng chất cho nhân viên ngay tại nơi làm việc. Mời chuyên gia dinh dưỡng đến chia sẻ về vai trò của thực phẩm tốt đối với việc giảm thiểu nguy cơ ung thư do nghề nghiệp cũng sẽ rất hữu ích cho nhân viên.  

    • Lãnh đạo nêu gương 

    Ban Giám đốc nên nghiêm túc khám sức khoẻ đúng lịch, tuân thủ đầy đủ quy định an toàn lao động, xây dựng lối sống lành mạnh… để làm gương, truyền cảm hứng cho nhân viên. Ý thức bảo vệ bản thân, chủ động ngăn ngừa ung thư cần trở thành thói quen thường nhật của mọi người.  

    Tầm soát ung thư định kỳ: biện pháp hữu hiệu để “quản lý rủi ro” ung thư

    Nếu xem nguy cơ mắc ung thư là một rủi ro khó tránh trong công việc, thì tầm soát thường xuyên chính là giải pháp quản lý rủi ro. Nó cho phép chúng ta nhận diện, xác định phạm vi, phân tích, đo lường, để từ đó phòng ngừa, kiểm soát rủi ro, hạn chế thấp nhất xác suất xảy ra của nó. Nếu không may rủi ro xảy đến – người lao động mắc ung thư – ta cũng phát hiện kịp thời và can thiệp hiệu quả để bảo vệ sức khoẻ nhân viên.  

    Hiện nay, các phương pháp tầm soát ung thư ngày càng hiện đại, đơn giản và chính xác. Đặc biệt, công nghệ SPOT-MAS* do Gene Solutions phát triển có thể tầm soát cùng lúc 5 loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam (gan, phổi, vú, đại-trực tràng, dạ dày) chỉ với 1 lần thu máu. Không xâm lấn, nhanh chóng, chính xác, chi phí hợp lý, SPOT-MAS tạo điều kiện cho mọi người có thể tầm soát ung thư một cách dễ dàng, tiện lợi nhất**. 

    *Ứng dụng kĩ thuật giải trình tự gen thế hệ 02 phát hiện bốn chỉ dấu phân tử đặc trưng của tế bào ung thư (ctDNA) phóng thích vào máu khác biệt với DNA của tế bào khoẻ mạnh và dự báo vị trí của khối u dựa trên dữ liệu máy học từ DNA khối u.

    **Phân tích này được khuyến nghị sử dụng cho người trưởng thành có nguy cơ ung thư cao, chẳng hạn như người từ 40 tuổi trở lên nhằm phát hiện dấu hiệu của tế bào ung thư và dự đoán vị trí của khối u trong cơ thể. Việc phân tích ctDNA không phát hiện tất cả các bệnh ung thư và nên được dùng bổ sung – chứ không thay thế – cho các tầm soát ung thư thường quy quan trọng được khuyến cáo hiện nay. Không phân tích cho phụ nữ có thai hoặc bệnh nhân ung thư, không khuyến nghị cho người từ 21 tuổi trở xuống.

     

     

    Chỉ với một lần thu máu, bạn có thể tầm soát, phát hiện sớm 5 loại ung thư  – Ảnh: Gene Solutions 

    Tầm soát ung thư là thói quen hữu ích cho sức khoẻ mọi người, đặc biệt là với nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tầm soát ung thư định kỳ, Gene Solutions đã phát động chiến dịch “Chung tay đẩy lùi ung thư” – Cùng hành động “Vì một Việt Nam không còn nỗi lo ung thư“. Chương trình dành tặng 7.000 gói tầm soát ung thư cho cộng đồng – thông qua hơn 100 bệnh viện, phòng khám và doanh nghiệp trong cả nước.  

    Đặc biệt, chương trình mời lãnh đạo các doanh nghiệp tầm soát ung thư và khuyến khích nhân viên của mình tham gia, để bảo vệ sức khoẻ đội ngũ làm nền tảng cho sự phát triển bền vững của công ty.  

    Tầm soát ung thư định kỳ chính là biện pháp hữu hiệu để “quản lý rủi ro” ung thư nói chung, và ung thư liên quan đến nghề nghiệp nói riêng, giúp phát hiện sớm, chữa trị tốt để bảo vệ sức khoẻ, chất lượng sống, cũng như sự phồn thịnh của mỗi cá nhân, gia đình, doanh nghiệp và cộng đồng 

    Bài viết liên quan

    Bình luận

    Chuyên gia GENE SOLUTIONS đang lắng nghe bạn !

    Tư vấn di truyền