Có u trong vú, có đột biến gene đồng nghĩa rằng bạn mắc ung thư… là một số lầm tưởng phổ biến về ung thư vú.
Trong số các bệnh lý ung thư, ung thư vú có tỷ lệ mắc cao nhất ở phụ nữ tại những nước đang phát triển và phát triển. Theo số liệu thống kê từ Tổ chức Ung thư vú quốc gia (Mỹ), trong năm 2020, thế giới có gần 685.000 phụ nữ qua đời vì căn bệnh này. Việc hiểu đúng, hiểu rõ, tránh những lầm tưởng về ung thư vú giúp chị em thêm an tâm và chủ động chăm sóc sức khỏe.
Những lầm tưởng phổ biến về ung thư vú bao gồm:
Khối u trong vú đồng nghĩa với ung thư
Chỉ một tỷ lệ nhỏ các khối u ở vú là ung thư. Tuy nhiên, nếu nhận thấy thay đổi bất thường ở mô vú, bạn nên chủ động thăm khám, làm xét nghiệm cần thiết theo yêu cầu của bác sĩ.
Lối sống lành mạnh góp phần giảm nguy cơ mắc ung thư vú. Ảnh: Shutterstock
Người mang đột biến gene BRCA1 hoặc BRCA2 thì bị ung thư vú
Theo thống kê từ các nghiên cứu, ở những gia đình có người mắc ung thư vú, vẫn có thành viên nữ mang đột biến BRCA1 và BRCA2 lành tính. Mang đột biến bất thường trong gene BRCA1 hoặc BRCA2 có thể gây tăng nguy cơ ung thư vú lên 5 lần. Điều này, theo các chuyên gia, không có nghĩa là cá nhân đó mắc ung thư vú.
Do đó, nếu kết quả xét nghiệm cho thấy bạn mang đột biến gene BRCA1 hay BRCA2 ác tính, bạn có thể an tâm đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn cụ thể.
Đàn ông không bao giờ mắc ung thư vú
Số liệu thống kê về số ca mắc ung thư vú theo giới từ Globocan cho thấy, tuy ung thư vú thường gặp ở phụ nữ hơn, vẫn có gần 1% tổng số ca ung thư vú được phát hiện ở nam giới. Tỷ lệ bệnh nhân nam tử vong do ung thư vú cũng cao hơn phụ nữ (25%). Trung bình, cứ 1.000 nam giới tại Mỹ, có 1 người mắc ung thư vú.
Các số liệu thống kê khác
Theo WHO, số ca tử vong do ung thư vú chiếm tỷ lệ cao nhất (15,5%) trong tổng số các ca ung thư ở phụ nữ. Trên thế giới, cứ 20 giây, có một phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư vú và cứ 5 phút, có 3 phụ nữ chết vì căn bệnh này. Ung thư vú khó phát hiện ở giai đoạn sớm do nhiều bệnh nhân không xuất hiện triệu chứng, hoặc triệu chứng không rõ ràng. Tỷ lệ nữ giới mắc ung thư vú mới trên toàn cầu là 24,5% – cao nhất trong số các ca mắc ung thư mới ở phái nữ. Theo Globocan, tại Việt Nam, tỷ lệ này là 25,8%, với số người mới mắc mới là 21.555 người, thuộc mức cao.
Ung thư vú ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng. Ảnh: Shutterstock
Tuy nhiên, ung thư vú có tỷ lệ điều trị khỏi gần như tuyệt đối (99%) nếu được phát hiện sớm, theo tạp chí Ung thư dành cho Bác sĩ Lâm sàng. Ở giai đoạn sớm, sức khoẻ bệnh nhân đủ tốt để đáp ứng các liệu pháp điều trị, qua đó, mang đến hiệu quả tích cực.
Có thể nói, lợi thế thời gian là ưu thế lớn cho bệnh nhân trong cuộc chiến chống ung thư. Do đó, chị em nên chủ động quan tâm chăm sóc bản thân như: thường xuyên tự khám vú mỗi tháng và hình thành thói quen tầm soát ung thư định kỳ để kịp thời phát hiện những bất thường.
Hiện nay, các phương pháp tầm soát ung thư ngày càng hiện đại và cho kết quả tầm soát mang tính chính xác cao. Trong đó, công nghệ SPOT-MAS * đang được Gene Solutions phát triển có thể tầm soát, phát hiện sớm cùng lúc 5 loại ung thư, gồm vú, gan, phổi, đại-trực tràng, dạ dày trong một lần xét nghiệm máu. Với ưu điểm không xâm lấn, tiện lợi, tiết kiệm chi phí, SPOT-MAS giúp phụ nữ tầm soát ung thư vú – cùng 4 loại ung thư phổ biến khác dễ dàng, an toàn và tiết kiệm thời gian**.
*Ứng dụng kĩ thuật giải trình tự gen thế hệ 02 phát hiện bốn chỉ dấu phân tử đặc trưng của tế bào ung thư (ctDNA) phóng thích vào máu khác biệt với DNA của tế bào khoẻ mạnh và dự báo vị trí của khối u dựa trên dữ liệu máy học từ DNA khối u.
**Phân tích này được khuyến nghị sử dụng cho người trưởng thành có nguy cơ ung thư cao, chẳng hạn như người từ 40 tuổi trở lên nhằm phát hiện dấu hiệu của tế bào ung thư và dự đoán vị trí của khối u trong cơ thể. Việc phân tích ctDNA không phát hiện tất cả các bệnh ung thư và nên được dùng bổ sung – chứ không thay thế – cho các tầm soát ung thư thường quy quan trọng được khuyến cáo hiện nay. Không phân tích cho phụ nữ có thai hoặc bệnh nhân ung thư, không khuyến nghị cho người từ 21 tuổi trở xuống.
Công bố phát minh thành công vào tháng 4/2022 và được lượng giá tại 13 bệnh viện hàng đầu, bệnh viện chuyên sâu về ung thư, công nghệ SPOT-MAS mở ra hy vọng giải phóng chị em khỏi những âu lo, ngại ngần trước cửa phòng khám, để mạnh dạn, chủ động tầm soát ung thư vú. Nhờ đó, phụ nữ có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, nhằm điều trị dứt điểm, không để nó đe doạ sức khoẻ và chất lượng sống của mình.
Công nghệ SPOT-MAS giúp phát hiện sớm từ gen, đẩy lùi nỗi lo ung thư vú. Ảnh: Gene Solutions
Nhằm góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc tầm soát để phát hiện sớm ung thư, Gene Solutions chính thức khởi động chiến dịch “Chung tay đẩy lùi ung thư” – Cùng hành động “Vì một Việt Nam không còn nỗi lo ung thư” vào tháng 8/2022. Chiến dịch dành tặng 7.000 gói xét nghiệm tầm soát sớm ung thư cho những đối tượng có nguy cơ cao.
Chiến dịch kỳ vọng thúc đẩy thói quen tầm soát định kỳ các bệnh ung thư phổ biến cho người Việt, trong đó có ung thư vú; qua đó phát hiện sớm, tăng hiệu quả điều trị, nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân. Một khi phát hiện bệnh lý sớm, tỷ lệ trị khỏi có thể đạt 99%, góp phần giảm nỗi lo về ung thư vú cho nhiều phụ nữ Việt hơn.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú, theo Hiệp hội ung thư (Mỹ):
Độ tuổi: Nguy cơ ung thư vú tăng cao theo độ tuổi. Phụ nữ sinh con đầu sau 35 tuổi có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn. Phụ nữ có kinh trước 12 tuổi và mãn kinh muộn sau 55 tuổi cũng là các yếu tố gây tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
Lối sống: Nữ giới uống nhiều rượu bia, hút thuốc, bị stress kéo dài cũng có thể có nguy cơ mắc bệnh.
Béo phì: Cơ thể phụ nữ béo phì sẽ sinh estrogen nhiều hơn, không chỉ dẫn tới dễ mắc ung thư vú, mà còn làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư khác như: buồng trứng, mỡ máu, tim mạch…
Cơ địa: Những phụ nữ có cơ địa mô vú dày, đặc cũng có nguy cơ mắc ung thư vú.
Di truyền: Nếu những người thân trong gia đình như mẹ, dì, chị gái mắc ung thư vú thì khả năng di truyền cho con sẽ cao hơn. Ngoài ra, phụ nữ mang đột biến gen BRCA1 hoặc BRCA2 có nguy cơ mắc ung thư vú đến 80%.
