3 tháng đầu tiên của thai kỳ là giai đoạn rất quan trọng đối với sự phát triển của thai nhi, khi các cơ quan chính bắt đầu hình thành. Do đó, việc chú ý sức khỏe và đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé là điều cần được quan tâm hàng đầu. Dưới đây là những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai theo cả góc độ khoa học và truyền thống.
Tránh căng thẳng và lo âu quá mức
Một trong những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai là căng thẳng. Lo lắng và căng thẳng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của mẹ bầu cũng như sự phát triển của thai nhi. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, căng thẳng trong giai đoạn này có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, sinh non hoặc các vấn đề về phát triển thần kinh ở trẻ.
Mẹ bầu nên duy trì tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng bằng cách tham gia các hoạt động nhẹ nhàng như yoga, thiền, đọc sách, nghe nhạc hoặc nói chuyện cùng người thân và bạn bè để giảm bớt lo âu.
Kiêng vận động mạnh và làm việc nặng
Mang thai 3 tháng đầu nên kiêng gì? Do 3 tháng đầu thai nhi vẫn còn rất nhỏ và tử cung chưa ổn định hoàn toàn. Do đó, mẹ bầu cần tránh vận động mạnh, như chạy nhanh, nhảy cao, hoặc tham gia các môn thể thao có tính rủi ro cao. Việc này có thể gây ra các vấn đề như bong nhau thai hoặc sảy thai.
Ngoài ra, mẹ bầu cũng nên tránh các công việc đòi hỏi phải khuân vác nặng, đứng quá lâu hoặc phải cúi người nhiều lần. Nếu cần thiết phải di chuyển, hãy thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ chậm hoặc các bài tập kéo giãn cơ nhẹ nhàng.
Đọc thêm: Dấu hiệu nguy hiểm khi mang thai tháng thứ 4
Tránh tắm nước quá nóng
Tắm nước quá nóng là những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai. Việc ngâm mình trong nước nóng có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể, gây hại cho thai nhi, đặc biệt trong giai đoạn đầu khi các cơ quan quan trọng của bé đang phát triển. Nghiên cứu cho thấy rằng việc tăng nhiệt độ cơ thể quá mức có thể dẫn đến các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
Thay vào đó, mẹ bầu nên tắm nước ấm vừa phải, giữ nhiệt độ cơ thể ổn định. Nếu cảm thấy mệt mỏi hoặc đau nhức, có thể sử dụng khăn ấm để thư giãn cơ thể, tránh việc ngâm mình trong bồn nước quá nóng.
Kiêng ăn thực phẩm sống và tái
Chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Một trong những điều kiêng kỵ khi mang thai 3 tháng đầu là tránh ăn thực phẩm sống hoặc tái, như sushi, thịt bò tái, hải sản sống, hoặc các món gỏi. Những loại thực phẩm này có thể chứa vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây hại cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
Việc ăn thực phẩm không được nấu chín kỹ có thể gây nhiễm trùng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như sảy thai hoặc nhiễm khuẩn thai nhi. Thay vào đó, mẹ bầu nên ăn những loại thực phẩm được nấu chín kỹ, đặc biệt là các loại thịt, cá và trứng để đảm bảo an toàn sức khỏe.
Tránh sử dụng rượu, bia, cafe và thuốc lá
Một những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai là tránh sử dụng các đồ uống có cồn, chất kích thích vì có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Rượu có thể gây ra hội chứng rối loạn thai nhi do rượu (Fetal Alcohol Syndrome – FAS), gây ra các dị tật về hình thể, chậm phát triển trí tuệ, và các vấn đề về hành vi ở trẻ. Thuốc lá chứa hàng ngàn hóa chất độc hại, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, dẫn đến nguy cơ sảy thai, sinh non, và các vấn đề về hô hấp khi trẻ sinh ra. Caffein là một chất kích thích có trong cà phê, trà và nhiều loại đồ uống khác. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc tiêu thụ quá nhiều caffein trong thai kỳ, đặc biệt là 3 tháng đầu, có thể làm tăng nguy cơ sảy thai và sinh non. Một số nghiên cứu cũng cho thấy caffein có thể ảnh hưởng đến sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo phụ nữ mang thai nên hạn chế tiêu thụ caffein dưới 200 mg/ngày, tương đương khoảng 1-2 tách cà phê nhỏ. Nếu có thể, mẹ bầu nên thay thế cà phê bằng các loại đồ uống khác như nước ép trái cây, sữa hoặc nước lọc để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Tránh dùng các loại thuốc không kê đơn
Việc sử dụng thuốc cần hết sức cẩn trọng và là những điều kiêng kỵ khi mang thai 3 tháng đầu. Một số loại thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau mạnh hoặc thuốc an thần có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi, đặc biệt là trong giai đoạn đầu khi các cơ quan chính đang hình thành. Nếu cần dùng thuốc, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả các loại thuốc bổ hoặc vitamin.
Không tiếp xúc với các chất hóa học độc hại
Các chất hóa học có trong sơn, thuốc diệt côn trùng, dung dịch tẩy rửa mạnh và các hóa chất công nghiệp khác có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của thai nhi trong 3 tháng đầu. Phụ nữ mang thai nên tránh tiếp xúc trực tiếp với các hóa chất này, đặc biệt là ở những nơi có mùi hóa chất mạnh, vì chúng có thể gây ra các vấn đề về hô hấp, ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi hoặc thậm chí gây sảy thai.
Nếu cần phải sử dụng các sản phẩm hóa chất, mẹ bầu nên chọn những sản phẩm có thành phần tự nhiên, không gây hại hoặc hạn chế tối đa việc tiếp xúc bằng cách đeo khẩu trang, găng tay và thông gió nơi làm việc.
Hạn chế di chuyển bằng máy bay
Trong 3 tháng đầu, nhiều bác sĩ khuyên mẹ bầu nên hạn chế đi lại bằng máy bay, đặc biệt là các chuyến bay dài. Áp suất trong cabin máy bay có thể gây ra một số tác động tiêu cực như tăng nguy cơ sảy thai hoặc dẫn đến tình trạng huyết khối (hình thành cục máu đông) do ngồi lâu trong một tư thế. Tuy nhiên, nếu cần thiết phải di chuyển, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ và chọn những chuyến bay ngắn, tránh các chuyến bay quốc tế dài ngày.
Kiêng quan hệ tình dục khi có nguy cơ cao
Quan hệ tình dục trong thai kỳ không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu mẹ bầu đã từng có tiền sử sảy thai, xuất huyết hoặc có các triệu chứng bất thường trong thai kỳ, nên kiêng quan hệ trong 3 tháng đầu. Bác sĩ sẽ là người tư vấn rõ ràng về tình trạng của mẹ bầu và đưa ra lời khuyên cụ thể. Trong trường hợp bình thường, quan hệ tình dục an toàn trong thai kỳ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.
Trên đây là những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu mang thai mà mẹ bầu cần lưu ý. Bên cạnh việc quan tâm 3 tháng đầu mang thai nên kiêng gì, mẹ bầu cũng cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, thường xuyên thăm khám định kỳ và thực hiện đủ các xét nghiệm sàng lọc trước sinh như triSure NIPT để theo dõi sức khỏe và lắng nghe tín hiệu an toàn từ con nhé.