Tầm soát ung thư gan: Giải pháp tối ưu cho sức khỏe lâu dài

Tầm soát ung thư gan là một trong những cách đơn giản nhất để bảo vệ sức khỏe lâu dài, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao mắc ung thư gan. Việc này tạo cơ hội để can thiệp điều trị sớm, giảm thiểu nguy cơ tiến triển thành các giai đoạn nặng hơn, từ đó nâng cao tỷ lệ sống còn và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

Ung thư gan: Căn bệnh nguy hiểm tại Việt Nam

Là một trong những căn bệnh ung thư gây tử vong cao nhất tại Việt Nam và nhiều quốc gia, ung thư có tỷ lệ mắc cao và thường được phát hiện muộn, dẫn đến tiên lượng điều trị không tốt.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư gan đứng thứ 6 về số ca mắc trên toàn cầu và là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3. Tại Việt Nam, ung thư gan chiếm khoảng 15-20% tổng số ca ung thư, với tỷ lệ tử vong cao. Bệnh chủ yếu xảy ra ở người trung niên, nhưng gần đây đang có xu hướng trẻ hóa, nhất là ở những người có lối sống không lành mạnh.

Các yếu tố nguy cơ gây ung thư gan bao gồm:

• Virus viêm gan B và C: Đây là những nguyên nhân chính gây ung thư gan. Viêm gan B và C mãn tính làm tăng nguy cơ hình thành xơ gan và ung thư gan, với những người mắc bệnh này có nguy cơ cao gấp nhiều lần so với người bình thường.
• Lạm dụng rượu bia: Sử dụng rượu bia quá mức trong thời gian dài gây hại cho gan, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về gan, bao gồm xơ gan và ung thư gan.
• Béo phì: Mỡ tích tụ trong gan gây viêm, làm tăng tổn thương tế bào gan và có thể dẫn đến xơ gan, tăng nguy cơ phát triển ung thư.
• Di truyền: Một số người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan có thể có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn người bình thường.

Ngoài ra, chế độ ăn uống kém lành mạnh và tiếp xúc với hóa chất độc hại cũng là yếu tố góp phần làm tăng nguy cơ ung thư gan.

Do ung thư gan thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhiều người chỉ phát hiện khi bệnh đã tiến triển nặng. Các triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, sụt cân hay chán ăn thường dễ nhầm lẫn với các bệnh khác, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn.

Tầm soát ung thư gan là gì? Tại sao cần tầm soát sớm?

Tầm soát ung thư gan là gì?

Tầm soát ung thư gan là phương pháp kiểm tra định kỳ nhằm phát hiện sớm dấu hiệu của ung thư gan, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao. Đây là một trong những biện pháp hiệu quả nhất giúp nhận diện ung thư gan trong giai đoạn đầu, khi bệnh chưa có triệu chứng rõ ràng, từ đó việc điều trị sẽ dễ dàng hơn.

Quá trình tầm soát thường bao gồm các xét nghiệm như siêu âm hoặc CT scan.

Tầm soát ung thư gan sớm mang lại nhiều lợi ích như:

• Tăng cơ hội điều trị thành công: Phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm (khối u hình thành tại chỗ) giúp tăng cơ hội điều trị thành công. Khi bệnh được phát hiện sớm, các phương pháp điều trị như phẫu thuật, xạ trị, hoặc hóa trị có thể mang lại hiệu quả cao, và người bệnh có thể hồi phục nhanh chóng hơn.
• Giảm tỷ lệ tử vong: Bên cạnh phẫu thuật, hiện nay còn có các phương pháp điều trị ung thư gan sớm hiệu quả cao như TACE (Transarterial Chemoembolization) và RFA (Radiofrequency Ablation). Các phương pháp này giúp điều trị ung thư gan ở giai đoạn sớm, đặc biệt là đối với những bệnh nhân không thể phẫu thuật.
• Giảm chi phí điều trị: Việc điều trị ung thư gan ở giai đoạn đầu thường ít tốn kém hơn ở giai đoạn muộn. Chi phí sẽ thấp hơn, giảm gánh nặng tài chính cho bệnh nhân và gia đình.
• Tăng cơ hội sống khỏe mạnh: Những người được tầm soát ung thư gan sớm có thể thay đổi lối sống và điều chỉnh chế độ ăn uống, từ đó giảm nguy cơ phát triển bệnh. Ngoài ra, tầm soát định kỳ còn giúp người bệnh theo dõi sức khỏe gan và phòng ngừa các bệnh lý liên quan.

Ai cần tầm soát ung thư gan?

Tầm soát ung thư gan rất quan trọng với tất cả mọi người, nhất là đối với những nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh. Vậy những ai nên tầm soát ung thư gan? Dưới đây là các nhóm đối tượng cần chú trọng tầm soát ung thư gan:

• Người mắc viêm gan B, C: Người bị viêm gan B hoặc C mãn tính có nguy cơ cao mắc ung thư gan. Đây là hai loại virus viêm gan phổ biến có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan nếu không được điều trị kịp thời.
• Tiền sử gia đình có ung thư gan: Những ai có người thân trong gia đình mắc ung thư gan sẽ có nguy cơ cao bị bệnh này do yếu tố di truyền. Vì vậy, họ cần thực hiện tầm soát định kỳ để phát hiện sớm nếu có dấu hiệu bất thường.
• Người lạm dụng rượu bia: Việc lạm dụng rượu bia kéo dài có thể gây ra các bệnh lý về gan, bao gồm xơ gan và ung thư gan. Do đó, nhóm đối tượng này nên thực hiện tầm soát định kỳ để phát hiện sớm dấu hiệu ung thư gan.
• Béo phì: Đây là yếu tố nguy cơ lớn gây ung thư gan, đặc biệt là đối với những người có mỡ tích tụ trong gan. Người thừa cân, béo phì cần tầm soát ung thư gan để theo dõi tình trạng sức khỏe gan.
• Nhóm người mắc bệnh tiểu đường: Tiểu đường và các bệnh chuyển hóa liên quan có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Vì vậy, nhóm người này cần thực hiện tầm soát định kỳ để phát hiện sớm và kiểm soát tình trạng sức khỏe.
• Thường xuyên tiếp xúc với hóa chất độc hại: Những ai làm việc trong môi trường có hóa chất độc hại hoặc ô nhiễm có nguy cơ cao mắc ung thư gan. Việc tầm soát giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường liên quan đến gan.

Các phương pháp tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan

Xét nghiệm máu tầm soát ung thư gan

Các xét nghiệm máu có thể kiểm tra chức năng gan và phát hiện sự hiện diện của tế bào ung thư. Tuy nhiên, để tăng độ chính xác, xét nghiệm máu thường được kết hợp với chẩn đoán hình ảnh. Một số xét nghiệm tầm soát ung thư gan phổ biến:

Xét nghiệm AFP (Alpha-fetoprotein): Đây là một xét nghiệm máu chủ yếu được sử dụng trong theo dõi điều trị ung thư. AFP là một protein sản xuất chủ yếu trong gan của thai nhi, nhưng nồng độ AFP cao ở người trưởng thành có thể là dấu hiệu của ung thư gan.

Bên cạnh AFP, một số xét nghiệm máu khác cũng có thể hỗ trợ khảo sát chức năng gan:

• Xét nghiệm ALT và AST (Alanine aminotransferase và Aspartate aminotransferase): Các enzyme gan này giúp phát hiện tổn thương gan hoặc viêm gan.
• Xét nghiệm Bilirubin: Nồng độ bilirubin cao trong máu có thể chỉ ra các vấn đề về gan.
• Xét nghiệm HBsAg và Anti-HCV: Đây là các xét nghiệm giúp phát hiện sự hiện diện của virus viêm gan B và C, những tác nhân gây xơ gan và ung thư gan.
• Xét nghiệm GGT (Gamma-glutamyl transferase): GGT là một enzyme liên quan đến chức năng gan, giúp theo dõi tình trạng bệnh lý của gan.

Ngoài các xét nghiệm tầm soát ung thư gan truyền thống, hiện nay, phương pháp xét nghiệm ctDNA ngoại bào đang trở thành một bước tiến mới trong việc tầm soát ung thư gan và các loại ung thư khác. Phương pháp này phân tích ctDNA trong máu, kết hợp với trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ giải mã gen NGS (Next-Generation Sequencing), giúp phát hiện các phân mảnh tế bào ung thư trong máu. Xét nghiệm ctDNA có thể thực hiện đơn lẻ hoặc tích hợp với CT scan bụng 3 pha, giúp tăng khả năng phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Xem thêm xét nghiệm ctDNA tại ĐÂY

Chẩn đoán hình ảnh trong tầm soát ung thư gan

Ngoài xét nghiệm máu, chẩn đoán hình ảnh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện ung thư gan sớm. Một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến bao gồm:

• Siêu âm gan: Siêu âm là một phương pháp đơn giản dễ thực hiện với chi phí hợp lý tuy nhiên chỉ phát hiện được các khối u khi đã to.
• Chụp CT/MRI gan: Cung cấp hình ảnh chi tiết, giúp xác định chính xác các tổn thương trong gan và đánh giá mức độ bệnh. Đặc biệt, CT scan bụng 3 pha hoặc MRI Primovist có thể được xem như các xét nghiệm hình ảnh phát hiện ung thư trên nhóm đối tượng nguy cơ cao.

Bên cạnh các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh, sinh thiết gan là phương pháp “tiêu chuẩn vàng” trong chẩn đoán ung thư gan. Phương pháp này được chỉ định khi có nghi ngờ và cần xác định rõ ràng ung thư gan. Sinh thiết gan giúp đưa ra kết quả chẩn đoán cuối cùng, với độ chính xác cao.

Tầm soát ung thư gan ở đâu? Địa chỉ uy tín tại Việt Nam

Nếu bạn đang băn khoăn tầm soát ung thư gan ở đâu, dưới đây là một số bệnh viện uy tín tại Việt Nam mà bạn có thể tham khảo:

• Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội): Là cơ sở y tế hàng đầu tại Việt Nam, bệnh viện cung cấp dịch vụ tầm soát ung thư gan với các chuyên khoa ung bướu, tiêu hóa, gan mật, cùng trang thiết bị hiện đại như siêu âm, xét nghiệm AFP và DCP.
• Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM): Bệnh viện lớn tại miền Nam, chuyên điều trị bệnh gan và ung thư, cung cấp các phương pháp tầm soát như siêu âm, chụp CT, xét nghiệm AFP, giúp phát hiện ung thư gan sớm và điều trị kịp thời.
• Bệnh viện K (Hà Nội): Chuyên điều trị ung thư, bệnh viện có kinh nghiệm tầm soát ung thư gan với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao và công nghệ y học tiên tiến.
• Bệnh viện Quốc Tế Vinmec (Toàn Quốc): Hệ thống bệnh viện quốc tế cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh đạt tiêu chuẩn quốc tế, với phương pháp tầm soát ung thư gan hiện đại và đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm.
• Bệnh Viện ĐH Y Dược TP.HCM (TP.HCM): Được biết đến với các phương pháp chẩn đoán hiện đại như siêu âm gan, xét nghiệm AFP, DCP và các kỹ thuật hình ảnh tiên tiến, hỗ trợ phát hiện ung thư gan.

Khi lựa chọn cơ sở tầm soát ung thư gan uy tín, người dân cần chú ý các tiêu chí sau:

• Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao: Chọn cơ sở có bác sĩ giàu kinh nghiệm và chuyên môn trong tầm soát ung thư gan.
• Trang thiết bị y tế hiện đại: Cơ sở cần có trang thiết bị tối tân, giúp cung cấp kết quả chẩn đoán chính xác và nhanh chóng.
• Phương pháp xét nghiệm tiên tiến: Áp dụng các xét nghiệm hiện đại để phát hiện ung thư gan sớm và hỗ trợ điều trị hiệu quả.
• Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân chu đáo: Cung cấp dịch vụ từ tư vấn đến điều trị, đảm bảo bệnh nhân nhận được sự hỗ trợ toàn diện.

Bao lâu nên tầm soát ung thư gan một lần?

Tần suất tầm soát ung thư gan tùy thuộc vào đối tượng và các yếu tố nguy cơ của mỗi người.

Đối tượng nguy cơ cao

Các nhóm người có nguy cơ cao bao gồm:

• Viêm gan B, C mãn tính
• Người có tiền sử gia đình mắc ung thư gan
• Lạm dụng rượu bia
• Nhóm người bị béo phì, tiểu đường, xơ gan
• Đối với những đối tượng này, việc tầm soát ung thư gan định kỳ mỗi 3-6 tháng là rất quan trọng để phát hiện sớm bệnh nhằm can thiệp kịp thời.

Người bình thường

Dù không thuộc nhóm nguy cơ cao, người bình thường vẫn có thể mắc ung thư gan trong tương lai. Vì vậy, tầm soát và phát hiện sớm ung thư gan vẫn rất cần thiết. Tuy nhiên, tần suất kiểm tra có thể ít hơn, khuyến cáo là 1 lần mỗi năm.

Việc kiểm tra định kỳ hàng năm giúp phát hiện các dấu hiệu bất thường trong gan, từ đó phòng ngừa ung thư gan và các bệnh lý gan khác, đồng thời giúp theo dõi tình trạng sức khỏe tổng thể và có kế hoạch điều trị kịp thời nếu cần.

Tầm soát ung thư gan có đau không? Quy trình như thế nào?

Các dịch vụ tầm soát ung thư gan chủ yếu bao gồm việc xét nghiệm máu, siêu âm gan, và một số kỹ thuật hình ảnh khác. Những phương pháp này đều không gây đau đớn cho bệnh nhân, và hầu hết các bước thực hiện đều nhanh chóng, thoải mái.

• Siêu âm gan: Siêu âm gan sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh của gan, quá trình thực hiện không gây đau, bệnh nhân chỉ cần nằm trên giường khám, thoa gel lên bụng và đưa đầu dò siêu âm lên để kiểm tra. Quá trình này kéo dài khoảng 10-15 phút và hoàn toàn không gây khó chịu.
• Chụp CT/MRI (nếu cần thiết): Các phương pháp hình ảnh này giúp phát hiện tổn thương gan chi tiết hơn. Quy trình chụp CT hoặc MRI không gây đau, nhưng một số người có thể cảm thấy khó chịu khi phải nằm lâu. Tuy nhiên, chụp CT sử dụng tia X, và khi thực hiện thường xuyên có thể gây ảnh hưởng.

Như vậy, quy trình tầm soát ung thư gan chủ yếu là không xâm lấn, đơn giản và không gây đau đớn.

Tùy theo loại xét nghiệm mà bệnh nhân thực hiện, quy trình sẽ có một số khác biệt, nhưng đều được thực hiện với sự thoải mái và an toàn cho bệnh nhân. Các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp tầm soát phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe và yếu tố nguy cơ của mỗi người, nhằm đạt được kết quả chẩn đoán chính xác nhất.

Để kết quả tầm soát ung thư gan chính xác và đáng tin cậy, người bệnh cần nắm một số lưu ý trước khi thực hiện:

• Nhịn ăn trước khi xét nghiệm máu: Trước khi xét nghiệm máu, cần nhịn ăn ít nhất 8 giờ trước khi lấy máu. Điều này giúp kết quả xét nghiệm chính xác hơn, đặc biệt trên các xét nghiệm phân tích đường và mỡ máu.
• Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Trước khi tầm soát ung thư gan, nên tránh uống rượu bia và hút thuốc ít nhất 24 giờ trước khi thực hiện xét nghiệm để đảm bảo kết quả không bị ảnh hưởng.
• Thông báo về tình trạng sức khỏe: Nếu có bất kỳ bệnh lý nền nào, như bệnh tim mạch, tiểu đường, hoặc đang sử dụng thuốc, cần thông báo cho bác sĩ để điều chỉnh các xét nghiệm và phương pháp tầm soát phù hợp.
• Chuẩn bị tâm lý thoải mái: Giữ tinh thần thư giãn và thoải mái trong suốt quá trình kiểm tra. Điều này không chỉ giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu mà còn tạo điều kiện để phối hợp tốt hơn với bác sĩ, từ đó thực hiện các xét nghiệm hiệu quả hơn.

Chi phí tầm soát ung thư gan là bao nhiêu?

Chi phí tầm soát bệnh ung thư gan có thể thay đổi tùy vào cơ sở y tế và phương pháp tầm soát. Dưới đây là mức giá tham khảo cho các dịch vụ phổ biến:

Xét nghiệm máu

Hiện tại, chưa có gói tầm soát ung thư gan cụ thể nào được khuyến nghị rộng rãi. Tuy nhiên, theo các hướng dẫn tầm soát, CT scan bụng 3 pha được khuyến cáo cho nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Vì vậy, nếu có nhu cầu tầm soát ung thư gan, bạn có thể lựa chọn các gói tầm soát có phương pháp này. Một số gói tầm soát ung thư gan có thể tham khảo bao gồm:

• Gói cơ bản: Gói này chủ yếu bao gồm các xét nghiệm cơ bản, phù hợp với những người khỏe mạnh và có mục đích kiểm tra sức khỏe định kỳ như khám sức khỏe xin việc. Nếu đã có nghi ngờ ung thư, bạn không nên chọn gói này.
• Gói nâng cao: Bao gồm các xét nghiệm máu chuyên sâu (AFP, DCP), siêu âm, chụp CT/MRI và các xét nghiệm bổ sung. Chi phí dao động từ 5.000.000 – 10.000.000 đồng.
• Gói toàn diện: Dành cho đối tượng có nguy cơ cao hoặc muốn kiểm tra toàn diện. Bao gồm xét nghiệm máu đầy đủ, siêu âm, chụp CT/MRI. Chi phí dao động từ 12.000.000 – 15.000.000 đồng.

Ngoài ra, một số gói tầm soát ung thư hiện nay cũng tích hợp thêm xét nghiệm DNA ngoại bào SPOT-MAS và SPOT-MAS 10. Chi phí cho xét nghiệm SPOT-MAS dao động từ 8.000.000 – 10.000.000 đồng.

(*) Lưu ý: Thông tin về chi phí trong bài viết chỉ mang tính tham khảo và có thể thay đổi theo thời gian. Để biết chi phí chính xác nhất, vui lòng liên hệ trực tiếp với trung tâm y tế.

Chủ động tầm soát ung thư gan để bảo vệ sức khỏe

Nhìn chung, chi phí tầm soát ung thư gan có nhiều mức giá từ cơ bản đến chuyên sâu. Tuy nhiên, đầu tư cho việc tầm soát ung thư gan mỗi năm không phải là một khoản chi quá lớn, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh.

Tầm soát ung thư gan định kỳ là phương pháp hiệu quả nhất để phát hiện bệnh sớm và nâng cao cơ hội điều trị thành công. Đối với những người có nguy cơ cao, việc thực hiện tầm soát theo hướng dẫn của bác sĩ là cần thiết để bảo vệ sức khỏe và phòng ngừa bệnh. Chủ động tầm soát ngay hôm nay để bảo vệ tương lai khỏe mạnh!