Tiềm lực phát triển của thị trường xét nghiệm gen tại Việt Nam hiện đang thu hút nhiều đơn vị tham gia vào lĩnh vực này. Đón đầu xu thế phát triển, Gene Solutions đang tăng tốc cải tiến và không ngừng phát huy thế mạnh, với mong muốn tạo nên dấu ấn khác biệt với những xét nghiệm gen đột phá trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.
Vào tháng thứ 3 của thai kỳ, vợ chồng ông Hawkins Phạm – Nguyên là thành viên Hội đồng quản trị Quỹ đầu tư Mekong Capital, phát hiện con gái của họ bị dị tật tim bẩm sinh. Vào thời điểm đó, ông được khuyến cáo rằng các xét nghiệm gen thực hiện trong nước có thể chưa đạt được độ tin cậy cần thiết và được tư vấn thực hiện các xét nghiệm gen ở nước ngoài với chi phí lên đến 2.500 đô la Mỹ để kiểm tra các bất thường về di truyền cho thai nhi.
Con gái họ chào đời vào năm ngoái và phải thực hiện phẫu thuật tim. May mắn thay, ca phẫu thuật thành công. Chính từ trải nghiệm của mình, ông Hawkins đã có cái nhìn khác về việc cải thiện khả năng tiếp cận của các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao dành cho người Việt Nam, đặc biệt là các xét nghiệm di truyền. Và đó là lý do trước khi rời khỏi Mekong Capital vào tháng 9 năm nay, ông đã kịp tạo ra một dấu ấn quan trọng đối với thị trường xét nghiệm gen tại Việt Nam, đó là hoàn tất hồ sơ để quỹ Mekong Enterprise Fund IV (thuộc Mekong Capital) đầu tư 15 triệu đô vào Gene Solutions – một đơn vị xét nghiệm di truyền uy tín tại Việt Nam. Số vốn mới này từ quỹ sẽ giúp Gene Solutions sẽ đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và phát triển công nghệ mới trong thị trường xét nghiệm gen.
Theo ông Đinh Thế Anh, chuyên gia đảm trách các thương vụ M&A tại KPMG Việt Nam, xét nghiệm gen phổ biến nhất ở Việt Nam là xét nghiệm tiền sinh không xâm lấn (NIPT), dùng để tầm soát nguy cơ dị tật bẩm sinh như bệnh Down. Những năm gần đây, Việt Nam cũng đã bắt đầu sử dụng xét nghiệm gen để ứng dụng trong chẩn đoán và chữa trị bệnh di truyền. Ông Thế Anh tin rằng, với mức độ thâm nhập thị trường còn thấp, thị trường xét nghiệm NIPT nói riêng và xét nghiệm gen nói chung vẫn còn cơ hội để phát triển trong tương lai. Đó là lý do ngày càng có nhiều đơn vị có khả năng nghiên cứu và phát triển sản phẩm dấn thân vào lĩnh vực đầy tiềm năng này.
Mở khóa bí mật gen
Giải trình tự gen là phân tích DNA, từ đó đánh giá các rủi ro về sức khỏe, thể chất cũng như tiềm năng trí tuệ, xu hướng hành vi. Hiện nay, các đơn vị thực hiện xét nghiệm di truyền đã và đang cung cấp các xét nghiệm gen giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hàng ngàn căn bệnh di truyền ở nhiều chuyên khoa khác nhau. Ngoài mục đích tầm soát nguy cơ ung thư và ngăn ngừa các bệnh di truyền, các xét nghiệm gen hiện nay còn được ứng dụng rộng rãi hơn nữa, chẳng hạn có thể giúp khám phá, hiểu rõ “xuất phát điểm” từ gen để phát triển bản thân, định hướng phương pháp nuôi dạy con cái phù hợp…
Cách đây vài năm, để có thể thực hiện xét nghiệm gen, người dân Việt Nam phải tốn chi phí đến hàng chục triệu đồng, thời gian chờ kết quả cả tháng do phải gửi mẫu gen ra nước ngoài. Hiện nay, bằng việc mang công nghệ xét nghiệm gen tiêu chuẩn Mỹ về Việt Nam và xây dựng phòng nghiên cứu đạt tiêu chuẩn quốc tế trong nước, Gene Solutions đã giúp giảm giá thành xét nghiệm gen xuống gần 10 lần, rút ngắn thời gian trả kết quả xét nghiệm đáng kể. Tiến sĩ Giang Hoa, đồng sáng lập Gene Solutions cho biết: “Chúng tôi đang hợp tác với nhiều đơn vị nghiên cứu lâm sàng để phát triển và ứng dụng công nghệ giải mã gen trong lĩnh vực y học, từ sàng lọc trước sinh, tầm soát nguy cơ ung thư đến chẩn đoán bệnh lý di truyền và hỗ trợ điều trị ung thư.”
Sự phổ biến của xét nghiệm gen trong nhiều lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, cộng với chi phí hợp lý là hai yếu tố chính giúp Gene Solutions đến gần hơn với mục tiêu “cá nhân hóa” liệu pháp điều trị bệnh tại Việt Nam thông qua các xét nghiệm gen tiên tiến thế giới. Tiến sĩ Giang Hoa chia sẻ: “Đến tháng 10 năm nay, đã có hơn 250.000 người Việt Nam sử dụng dịch vụ giải mã gen. Sở hữu nguồn dữ liệu gen người Việt lớn giúp chúng tôi hiểu hơn về các căn bệnh di truyền phổ biến ở người Việt, từ đó, nâng cao độ chính xác của các xét nghiệm gen.”
…
Không ngừng cải tiến và phát triển công nghệ
…
Chia sẻ về những khó khăn mà Gene Solutions gặp phải khi phát triển dịch vụ giải mã gen tại thị trường trong nước, tiến sĩ Giang Hoa chia sẻ: “Tại Việt Nam, thách thức lớn nhất của chúng tôi chính là việc người dân chưa quen thuộc và hiểu đúng về ý nghĩa của xét nghiệm di truyền. Chúng tôi phải mất nhiều thời gian để góp phần truyền tải thông điệp này, giúp người dân hình thành thói quen tầm soát nguy cơ bệnh tật sớm bằng công nghệ gen.” Tiến sĩ Hoa còn chia sẻ thêm: “Tất cả nỗ lực của chúng tôi nhằm phục vụ cho tầm nhìn dài hạn, đó là phục vụ, cải thiện sức khỏe cộng đồng bằng giải pháp gen tiên tiến, chất lượng với chi phí hợp lý nhất. Chúng tôi cũng đặt mục tiêu cung cấp đến 1 triệu xét nghiệm gen cho người Việt Nam vào năm 2023.”
Theo báo cáo mới nhất của Global Market Insights (Mỹ) vào tháng 3 năm nay, thị trường giải mã gen được ước tính đạt 31,8 tỷ USD vào năm 2027, mở ra nhiều cơ hội cho lĩnh vực này tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.
Theo đại diện KPMG Việt Nam, xét nghiệm di truyền còn tương đối mới mẻ ở Việt Nam, và mức độ nhận diện chưa được rộng rãi. Sẽ tốn khá nhiều thời gian để định hướng thị trường về lợi ích mà xét nghiệm di truyền mang lại.
Các đơn vị cung cấp dịch vụ xét nghiệm gen sẽ cần xây dựng một hệ sinh thái bao gồm bệnh viện, phòng khám, bác sĩ để nâng cao nhận thức và độ nhận diện thương hiệu với người dân. Tại Việt Nam, thị trường xét nghiệm gen vẫn còn ít đối thủ và tiềm năng phát triển mạnh mẽ sẽ là điều kiện để thu hút nhiều công ty quốc tế đầu tư trong tương lai. Và đó sẽ là lúc các đơn vị trong nước cần phát triển giá trị vốn có, đồng thời duy trì hoạt động hiệu quả để tăng cường năng lực cạnh tranh./.
Nguồn: Lược dịch từ VET
Mời bạn đọc bài viết đầy đủ về thị trường xét nghiệm gen tại Việt Nam hiện nay với tiêu đề “At the cutting edge” trên tạp chí Vietnam Economic Times phát hành tháng 11.2021, trang 34 & 35.
