Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé. Mặc dù tiểu đường thai kỳ thường biến mất sau khi sinh, nhưng nếu không được kiểm soát tốt, nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Vậy nếu không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ thì có sao không? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về lý do tại sao việc xét nghiệm tiểu đường là cần thiết, các nguy cơ khi bỏ qua xét nghiệm và làm thế nào để quản lý sức khỏe thai kỳ một cách an toàn.
Tại sao xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là cần thiết?
Tiểu đường thai kỳ thường xuất hiện ở tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba. Tình trạng này xảy ra khi cơ thể người mẹ không sản xuất đủ insulin để kiểm soát lượng đường trong máu, dẫn đến đường huyết cao. Đa số các trường hợp mắc tiểu đường thai kỳ thường biến mất sau khi sinh, nhưng nếu không được kiểm soát tốt, nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé.
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ hay xét nghiệm đái tháo đường thường được khuyến nghị thực hiện trong khoảng từ tuần 24 đến tuần 28 của thai kỳ bởi nhiều lý do:
- Tiểu đường thai kỳ có thể không có triệu chứng rõ ràng. Nhiều mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ không có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào. Chỉ thông qua xét nghiệm máu, bác sĩ mới có thể xác định được tình trạng này. Nếu không xét nghiệm, mẹ bầu có thể không biết mình đang gặp vấn đề và bỏ lỡ cơ hội kiểm soát sớm.
- Nguy cơ biến chứng cho mẹ, điển hình là tiền sản giật. Đây là một biến chứng nguy hiểm liên quan đến huyết áp cao và tổn thương các cơ quan khác, thường xảy ra ở những mẹ bầu có tiểu đường thai kỳ không kiểm soát. Đồng thời, mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ làm tăng nguy cơ mổ lấy thai do thai nhi có thể phát triển quá lớn, việc sinh thường trở nên khó khăn và tiềm ẩn rủi ro.
- Nguy cơ biến chứng cho thai nhi như: lượng đường trong máu mẹ cao có thể khiến em bé phát triển quá nhanh và nặng, gây khó khăn trong quá trình sinh nở; Sau khi sinh, em bé có thể bị hạ đường huyết đột ngột vì cơ thể quen với việc sản xuất insulin dư thừa để đáp ứng lượng đường cao từ mẹ; Đặc biệt, trẻ sinh ra từ các mẹ bầu có tiểu đường thai kỳ thường có nguy cơ cao hơn mắc các vấn đề sức khỏe dài hạn.
Hậu quả nếu không xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Việc bỏ qua xét nghiệm tiểu đường thai kỳ có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng:
Chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị: Tiểu đường thai kỳ không được phát hiện, kiểm soát kịp thời, cũng như không có các biện pháp cần thiết để giảm lượng đường trong máu, có thể dẫn đến tăng nguy cơ biến chứng nặng cho cả mẹ và thai nhi.
Ảnh hưởng đến quá trình sinh nở: Các vấn đề như thai quá lớn hoặc nước ối dư thừa có thể gây khó khăn trong quá trình sinh thường, tăng nguy cơ chấn thương khi sinh và các biến chứng sản khoa khác.
Ảnh hưởng dài hạn đến sức khỏe mẹ: Tiểu đường thai kỳ nếu không được quản lý có thể làm tăng nguy cơ mẹ mắc tiểu đường loại 2 sau sinh. Ngoài ra, việc không kiểm soát tốt trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến khả năng phục hồi sức khỏe của mẹ sau sinh.
Tăng nguy cơ tử vong sơ sinh: Trong những trường hợp nặng, lượng đường trong máu cao không được kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây tử vong cho thai nhi.
Đọc thêm: Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ tuần bao nhiêu nên thực hiện?
Khi nào nên xét nghiệm tiểu đường thai kỳ?
Theo các chuyên gia, xét nghiệm tiểu đường thai kỳ thường được khuyến nghị cho tất cả các phụ nữ mang thai, bất kể tiền sử sức khỏe. Tuy nhiên, những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên đặc biệt chú ý:
- Phụ nữ thừa cân hoặc béo phì.
- Có tiền sử gia đình mắc tiểu đường.
- Đã từng sinh con có cân nặng trên 4 kg.
- Mắc hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS).
- Có tiền sử tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai trước.
Hai phương pháp phổ biến để xét nghiệm tiểu đường thai kỳ bao gồm:
Quy trình xét nghiệm tiểu đường thai kỳ 1 bước:
Trước khi xét nghiệm, thai phụ cần nhịn ăn từ 8-10 tiếng. Sau khi lấy mẫu máu để đo mức đường huyết lúc đói, thai phụ sẽ uống một dung dịch chứa 75g glucose. Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu thêm 2 lần nữa, sau 1 giờ – 2 giờ sau khi uống dung dịch, để kiểm tra mức đường huyết.
Kết quả đường huyết bình thường nếu chỉ số đường trong máu lúc đói dưới 92 mg/dL (5,1 mmol/L), sau mốc 1 giờ chỉ số đường huyết dưới 180 mg/dL (10 mmol/L) và sau 2 giờ là dưới 153 mg/dL (8,5 mmol/L). Nếu mức đường huyết của người mẹ cao hơn giới hạn ở hai hoặc nhiều thời điểm trong quá trình xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán tiểu đường thai kỳ.
Quy trình xét nghiệm đường huyết thai kỳ 2 bước:
Thai phụ sẽ được yêu cầu uống một dung dịch chứa khoảng 50g glucose. Sau 1 giờ, bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu máu để kiểm tra mức đường huyết. Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy mức đường huyết cao hơn bình thường (thường là trên 7.2 mmol/L), bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện thêm một xét nghiệm chi tiết hơn để xác định chính xác xem người mẹ có mắc tiểu đường thai kỳ hay không.
Việc xét nghiệm tiểu đường thai kỳ không chỉ là một bước kiểm tra sức khỏe thông thường mà còn là chìa khóa quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé trong suốt thai kỳ. Bỏ qua xét nghiệm này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng lâu dài đến cả mẹ và con. Do đó, các mẹ bầu nên tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm cần thiết đúng thời gian.