Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ tuần bao nhiêu là câu hỏi nhiều mẹ bầu quan tâm. Tiểu đường thai kỳ là một trong những vấn đề sức khỏe thường gặp ở phụ nữ mang thai, đặc biệt ở những người có nguy cơ cao. Đây là tình trạng đường huyết tăng cao được phát hiện lần đầu tiên trong thai kỳ. Việc kiểm soát và phát hiện sớm tiểu đường thai kỳ rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của mẹ và bé. Vậy nên thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ tuần bao nhiêu?
Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ (Gestational Diabetes Mellitus – GDM) là tình trạng rối loạn chuyển hóa glucose xảy ra khi mang thai. Tình trạng này thường được phát hiện ở tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba. Khác với tiểu đường type 1 và type 2, tiểu đường thai kỳ có thể biến mất sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu không được kiểm soát tốt, nó có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả mẹ và thai nhi.
Nguyên nhân gây tiểu đường thai kỳ liên quan đến sự thay đổi hormone trong cơ thể khi mang thai. Những hormone này làm giảm hiệu quả của insulin – hormone giúp hạ đường huyết. Kết quả là, nồng độ đường trong máu tăng cao.
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ ở tuần bao nhiêu?
Hầu hết các chuyên gia và hướng dẫn y khoa, như của Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), khuyến nghị nên thực hiện xét nghiệm tiểu đường thai kỳ trong khoảng tuần thứ 24-28 của thai kỳ. Vì đây là thời điểm cơ thể bắt đầu có sự thay đổi rõ rệt về hormone, dẫn đến nguy cơ tăng đường huyết.
Với các trường hợp đặc biệt như thai phụ có yếu tố nguy cơ cao, như béo phì, tiền sử gia đình có người mắc tiểu đường, đã từng sinh con nặng cân (>4kg), hoặc có tiền sử tiểu đường thai kỳ trước đây,
xét nghiệm tiểu đường thai kỳ từ tuần bao nhiêu là được? Theo các bác sĩ, các trường hợp này có thể được chỉ định xét nghiệm sớm hơn, thường vào tuần 12-16. Nếu xét nghiệm sớm không phát hiện tiểu đường, bác sĩ vẫn sẽ tiếp tục theo dõi và yêu cầu kiểm tra lại vào tuần 24-28.
Các loại xét nghiệm tiểu đường thai kỳ
Có hai phương pháp xét nghiệm chính để phát hiện tiểu đường thai kỳ:
Quy trình xét nghiệm tiểu đường thai kỳ 1 bước:
- Trước khi xét nghiệm, thai phụ cần nhịn ăn từ 8-10 tiếng.
- Sau khi lấy mẫu máu để đo mức đường huyết lúc đói, thai phụ sẽ uống một dung dịch chứa 75g glucose.
- Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu thêm 2 lần nữa, sau 1 giờ – 2 giờ sau khi uống dung dịch, để kiểm tra mức đường huyết.
Kết quả đường huyết bình thường nếu chỉ số đường trong máu lúc đói dưới 92 mg/dL (5,1 mmol/L), sau mốc 1 giờ chỉ số đường huyết dưới 180 mg/dL (10 mmol/L) và sau 2 giờ là dưới 153 mg/dL (8,5 mmol/L).
Nếu mức đường huyết của người mẹ cao hơn giới hạn ở hai hoặc nhiều thời điểm trong quá trình xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán tiểu đường thai kỳ.
Quy trình xét nghiệm đường huyết thai kỳ 2 bước:
- Thai phụ sẽ được yêu cầu uống một dung dịch chứa khoảng 50g glucose.
- Sau 1 giờ, bác sĩ sẽ tiến hành lấy mẫu máu để kiểm tra mức đường huyết.
Nếu kết quả xét nghiệm cho thấy mức đường huyết cao hơn bình thường (thường là trên 7.2 mmol/L), bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện thêm một xét nghiệm chi tiết hơn để xác định chính xác xem người mẹ có mắc tiểu đường thai kỳ hay không.
Yếu tố nguy cơ gây tiểu đường thai kỳ
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ bao gồm:
- Tuổi tác: Phụ nữ mang thai trên 25 tuổi có nguy cơ cao hơn.
- Thừa cân hoặc béo phì: Chỉ số BMI cao trước khi mang thai là yếu tố nguy cơ lớn.
- Tiền sử gia đình: Có người thân mắc tiểu đường type 2.
- Lịch sử sản khoa: Từng sinh con nặng cân (>4kg) hoặc thai lưu không rõ nguyên nhân.
- Dân tộc: Một số dân tộc, như người Châu Á, Châu Phi, hoặc gốc Mỹ Latin, có nguy cơ cao hơn.
Nếu không phát hiện và kiểm soát kịp thời, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng:
Đối với mẹ:
- Tiền sản giật: Một biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn đến sinh non hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
- Tăng nguy cơ phẫu thuật sinh mổ: Do thai to hoặc các biến chứng khác.
- Nguy cơ tiểu đường type 2 sau sinh: Khoảng 50% phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ sẽ phát triển tiểu đường type 2 trong vòng 10 năm sau sinh.
Đối với thai nhi:
- Thai to (macrosomia): Em bé có cân nặng vượt quá mức bình thường, gây khó khăn trong quá trình sinh.
- Hạ đường huyết sơ sinh: Sau sinh, trẻ có nguy cơ bị hạ đường huyết do sản xuất insulin quá mức.
- Tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2 trong tương lai.
Làm gì nếu bị chẩn đoán tiểu đường thai kỳ?
Nếu được chẩn đoán mắc tiểu đường thai kỳ, việc quản lý và điều trị là rất quan trọng, mẹ bầu cần chú ý chế độ ăn uống hợp lý, giảm lượng đường, tinh bột nhanh, ăn nhiều rau xanh và protein. Bên cạnh đó, mẹ bầu có thể lựa chọn đi bộ hoặc yoga nhẹ nhàng giúp kiểm soát đường huyết. Ngoài ra, nên theo dõi đường huyết thường xuyên. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê insulin hoặc thuốc uống nếu chế độ ăn và tập luyện không đủ kiểm soát.
Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ là bước cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Qua những thông tin trong bài viết, hy vọng mẹ bầu đã biết nên xét nghiệm tiểu đường thai kỳ tuần bao nhiêu là phù hợp. Sự chủ động và hợp tác với bác sĩ sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng, mang lại một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh. Đừng quên rằng, việc kiểm soát tốt tiểu đường thai kỳ không chỉ bảo vệ bạn trong giai đoạn mang thai mà còn giúp xây dựng nền tảng sức khỏe cho con bạn trong tương lai.
